Latest News Editor's Choice


Opinion / Columnist

Ithemba alibulali

01 Apr 2016 at 08:21hrs | Views
Akuzange kwethuse muntu ukuthi uThuli* wayephumelela ezifundweni zakhe kusukela kubanga lesine kusiyafika kwelesitshumi lambili. Wayehlala esedlula abantwana bonke ayefunda labo kuzo zonke izifundo ayezenza. Wayengumtwana owayethanda iskolo njalo ebonakala sengathi uzoba lekusasa eliqhakazile. Okwethusa abantu yikuthi uThuli kenelisanga ukubhala umatikuletsheni. Yena labanengi ababefunda laye abazange bakuzwisise ukuthi kungani abaphathi besikolo esisedolobheni leGoli benqaba ukuthi abhale. UThuli akalaye umazisi waseNingizimu Africa kumbe ipasipoti yaseZimbabwe okulilizwe la azalelwa khona. UThuli njengenengi labantu belizwe laseZimbabwe wawela umgcele ohlukanisa lamazwe omabili ngendlela engekho emthethweni eleminyaka elitshumi.

UThuli zinengi izinto angasoze ayenelise ukuzenza. Kodwa okwaba buhlungu kakhulu yikubukela abangane bakhe ayefunda labo bebhala imihloliso yabo yebanga letshumi lambili yena engakwazi ukukwenza lokho. Kwabuya kwababuhlungu futhi sebethola impumela bedlulela phambili besiya emanyuvesi ahlukeneyo yena impilo yakhe imile ntsii!

UJohn* ngumfundisi. Isonto lĂ khe lihlanganela egangeni ngaphansi kwesihlahla. Ibizo lesonto kuthi ngapostoli kaJohane. Ngesonto uJohn lebandla lakhe bayabe beqgoke izembatho ezimhlophe nke behlabela ingoma zesonto labo ngolimi lwesiShona. UJohn lenengi lebandla lakhe babuya ezweni laseZimbabwe. uJohn weza kweleNingizimu Africa  ngonyaka ka2008 elepasipoti emgceleni bamnika insuku ezingamatshumi amathathu zokuthi ahlale kuleli. Kwakumele ukuthi nxa ziphela lezo nsuku uJohn aphume abuyele eZimbabwe yena akakwenzanga lokho ngoba wayesuke kweleZimbabwe nje ngoba esiyathatha isikhundla sokukhokhela ibandla lelo asalikhokhela lamanje.

UJohn wathi esethole amasenti thizeni wathumela imali abafazi bakhe abathathu labantwana abalitshumi lasikhombisa bawela umgcele labo ngendlela engekho emthethweni. Lokho kwabangelwa yikuthi isimo somnotho saseZimbabwe sasimi manzonzo ikanti ngapha eNingizimu Africa kwakungcono ikakhulu ebantwini abafana loJohn lomdeni wakhe abalobungcitshi bukukhanda amabhavu okugezela lokunye besenzisa amazenge abawadobha elahliwe. Indaba kaJohn yokungabi lamaphepha amvumela ukuthi abekweleNingizimu Africa ngokungekho emthethweni akuyona eyakhe yedwa kodwa yindaba yabantu abanengi kakhulu okucatshangelwa ukuthi bangafika kuzigidi ezimbili.  

UChris* uchaza lodaba ngalendlela. "Ngesikhathi ngifika lapha ngangifuna ukulungisa amaphepha wami kahle. Ngaya kwabemnyango wasekhaya bangithumela le la le. Kwasekungathi ngiyajeziswa ngoba ngifuna ukwenza into eqondileyo. Abemnyango wezekhaya babethi ngingathola iphemithi nxa sengilomsebenzi ikanti abaqatshi babefuna ngiqale ngibe lephemithi ukuze banginike umsebenzi ngoba bethi licala elibomvu ukuqatsha umuntu ongelaphemithi. Ngagcina ngiyeka ngizihlalela ngokungekho emthethweni. Ngihlalela evalweni ngoba sengake ngabotshwa ngaphindiselwa kweleZimbabwe kabili njalo sengadiza amapholisa ayesengibambile kanengi ukuze angikhulule. Lasemsebenzini amakhiwa angibhadala imali encane ngoba besazi ukuthi angilawo amaphepha angigunyaza ukuthi ngibeseNingizimu Africa."

UThuli uthi "Ngahlukumezeka kakhulu ngesikhathi ngitshelwa ukuthi ngeke ngibhale imihloliso. Ngazibuza ukuthi yindaba lento iyenzakala kimi ngoba angizikhethelanga ukuza lapha ngokungekho emthethweni angonanga lutho mina engikufunayo yikufunda nje kuphela."  UThuli uqhubeke wathi "Umama uyazisola ngokuza lami kuleli lizwe. Nsuku zonke sikhuluma ngalo loludaba uhlala ethi ngabe wayengitshiye eZimbabwe ngabe angizange ngime ukufunda uhleli etsho njalo ethi lapha ngizosokola kakhulu ukuze ngithole izinto ezitholwa yizakhamuzi zalapha lula. Okwamanje impilo bami imile"

   *Amabizo atshintshiwe ukuvikela labo abasinika indaba zabo.

Ingabe ungumuntu wezwe laseZimbabwe ohlala eNingizimu Africa obhekene lenkinga yokungabi lamaphepha akugunyaza ukuba uhlale ngokusemthethweni? Thumela udaba lwakho ku veapndlovu@gmail.com loba kuWhatsapp 0824407756.



Source - Velempini Ndlovu
All articles and letters published on Bulawayo24 have been independently written by members of Bulawayo24's community. The views of users published on Bulawayo24 are therefore their own and do not necessarily represent the views of Bulawayo24. Bulawayo24 editors also reserve the right to edit or delete any and all comments received.
More on: #Ndebele